Zebra’s, impala’s, elanden (& kuikens natuurlijk!)

Wat een week weer...

Afgelopen week zijn we naar Lake Mburo vertrokken met 5 andere Nederlanders en 1 Belgische in een busje. Onze eerst stop was op de evenaar, waar ook gelijk een toeristenwalhalla was gebouwd. De evenaar zelf was niet zo bijzonder, je ziet immers geen lijn lopen en het leven is ook niet wezenlijk anders aan de overkant ;-) Wel de nodige souvenirs ingeslagen en een kopje koffie gaan drinken, was het tweede kopje in twee maanden ofzo. Daarna verder op weg naar Café Frikandellen, waar Sander zich natuurlijk al op liep te verheugen! Helaas wordt het restaurant gerund door Denen, waardoor de frikandellen meer op kleine hamburgertjes leken dan op frikandellen. Hij zal dus nog een maandje geduld moeten hebben ;-) Het was overigens wel bizar dat hoe meer we richting het zuid-westen reden hoe beter de weg eigenlijk werd. Misschien toeval, misschien heeft het iets te maken met het feit dat de president en alle belangrijke legerofficieren/politici uit het zuid-westen van Uganda komen?

In de middag kwamen we aan bij de Jjaja Banga school, een project van Sarah, de vrouw van Sander (ICU) die zelf uit die streek komt. Het is heel bijzonder wat zij in een korte tijd heeft klaargespeeld. Met hulp van Nederlandse bedrijven is er een school gebouwd, een groentetuin aangelegd, een kantine gebouwd, een zonne-energie en een bio-gas installatie neergezet en wordt er binnenkort misschien nog een kliniek bijgebouwd. De kinderen van de school werden voor ons opgetrommeld en zongen liedjes. Ook moesten we ons natuurlijk voorstellen en gingen we op het einde nog even samen dansen. Het grappige was ook dat Laura, die daar vrijwilligerswerk doet, ons vertelde dat de leraren vonden dat Sander op Jezus leek! Jullie begrijpen natuurlijk dat wij dat de dagen erna steeds moesten aanhoren ;-)

We sliepen daar in een guesthouse, dat vroeger het huis van Sarah’s opa was. Deze man was een soort lokale sheriff en had ook een kleine cel in zijn huis die als tijdelijke gevangenis diende. Er was een ‘mzungu-wc’ (blanken-wc) gebouwd, dat eigenlijk nog steeds een gat in de grond is maar dan wel met een betonnen wc-vorm erbovenop ;-) De douches waren buiten met een campingdouche verwarmd door de zon, waar Sander graag gebruik van maakt (zie foto’s). ’s Avonds zaten we bij het kampvuur en aten we op z’n Ugandees, dus met onze handen. Een beetje onwennig, maar hardstikke leuk. Er werden ook verhalen verteld en het grappige was dat de moraal van het verhaal eigenlijk altijd hetzelfde is als bij ons (samenwerken is goed, etc.).

De volgende dagen vertrokken we over een verschrikkelijke hobbelweg richting Lake Mburo, dwars door allerlei dorpjes heen. Alle mensen zwaaiden naar ons en omdat we in de auto achter glas zaten voelden we ons soms net de koningin, heel bizar. Na een goede lunch kwamen we aan in het national park en hebben we meteen onze eerste ‘game-drive’ richting onze slaapplek gemaakt. Vergeleken met Murchison Falls was dit park een stuk minder imposant, er zijn namelijk geen olifanten of giraffen en nauwelijks leeuwen. De eerste dag zagen we alleen verschillende antilopen, everzwijnen, bavianen en vogels, met in de verte een paar zebra’s. Zoals de naam al doet vermoeden is er een groot meer midden in het park, waar we ’s avonds gingen eten. Het is mooi, maar niet spectaculair mooi. We sliepen in luxe tenten op een soort platform met zelfs bedden erin, helaas hebben ze de tenten niet aan de rand van het meer gezet (nauwelijks 1 km. verder). Maar dat is weer een voorbeeld van Ugandese logica J

De volgende ochtend stonden we om 6 uur op om een wandelsafari te doen. Dit was echt heel leuk en bijzonder, omdat het het enige park in Uganda is waarin je kunt wandelen (mits onder begeleiding van een ranger met geweer). Al snel zagen we zebra’s en elanden in de verte, en we kwamen steeds dichterbij. Het was de eerste keer dat we zebra’s zagen en zo mooi! De elanden waren erg schuw maar volgens de ranger hadden we geluk dat we ze überhaupt te zien kregen. Onderweg kwamen we ook nog de overblijfselen van verschillende dieren tegen, beetje luguber soms. Ook liepen we in de buurt van een paar waterbuffels en op zo’n moment voel je je toch een beetje onbeschermd, ondanks het geweer van de ranger.

Na het ontbijt hebben we nog een boottochtje op het meer gemaakt en een paar nijlpaarden gezien. Er waren ook heel veel visarenden. Na een klein uurtje ging het echter stortregenen en zijn we terug de auto in gegaan. Na een mooie route terug door de heuvels (ook wel ‘klein Zwitserland’ genoemd) gingen we weer op weg terug naar huis. Misschien was het park niet zo mooi als Murchison Falls, maar vanwege de zebra’s en de wandelsafari het bezoek wel waard.

Helaas hadden we geen tijd om maandag een beetje bij te komen van het vermoeiende weekend, want we hadden afgesproken bij onze kuikens te gaan kijken. Maandag zouden ze de eerste vaccinatie krijgen, en dat wilden wij natuurlijk wel meemaken. Ook moesten we ervoor zorgen dat alles donderdag in orde zou zijn voor de komst van de mannetjes-kippen. De kuikens zagen er heel goed uit en de 3 kippenverzorgsters nemen hun werk heel serieus, dat was geweldig om te zien. Van de 152 kuikens die we hadden zijn er in totaal 3 gestorven en dit valt ons alleszins mee. Maandag hebben we ze dus de eerste vaccinatie gegeven (oogdruppels) en dit was een heel leuk werkje. Ook hebben we het hok geinspecteerd en dat zag er goed uit. We hadden hem de opdracht gegeven om één van de twee kamers klaar te maken voor donderdag, zodat de vrouwtjes in het echte kippenhok konden en de mannetjes opnieuw bij oma in huis J

Afgelopen donderdag was het dan weer zover en stonden we heel vroeg op om rond 9 uur in Kayunga town te kunnen zijn om de mannetjes kuikens op te halen. Toen we daar aankwamen was er echter nog niks te zien. Volgens de verkoopster was de man die ze op zou halen onderweg. Ismael ging zijn oom halen, die de vorige keer de kuikens ook vervoerd had naar het dorp en dat dit keer weer zou doen. Hij was echter in één of ander dorpje, balen voor ons dus maar daar kijken we al niet echt meer gek van op! Daarna heeft hij dus maar een taxi geregeld. Na een uur was er nog steeds geen spoor van de kuikens te bekennen. Bellen naar de chauffeur gaf alleen de informatie dat hij ‘onderweg’ was. Wij begonnen ons steeds meer op te winden, vooral omdat we niet wisten waarom het zo lang moest duren en omdat kuikens natuurlijk heel kwetsbaar zijn en niet lang vervoerd moeten worden. Uiteindelijk kwam hij pas 3 uur!!!! later aanrijden en toen moest het ergste nog komen. Wij lieten merken dat we boos waren en in plaats van zijn excuses aan te bieden begon hij ook boos tegen ons te praten. Het ergste was dat hij allerlei racistische opmerkingen maakte, zoals: dit is niet jullie land, dit is Uganda en hier is wachten heel gewoon. Tegen Ismael begon hij van: hou je mond dicht, jij bent net zo zwart als ik, jij houdt je hand wel op bij die blanken maar je bent net zo zwart als ik, etc. Wij werden steeds pissiger en schreeuwden dat wij Ismael helemaal niet betalen en dat de kippen voor de community zijn en niet voor ons, etc. Dit was overigens dezelfde man die ons de vorige keer de verkeerde kippen gaf. We hoorden later dat de chauffeur in Zuid-Afrika heeft gewoond en daarom ‘verpest’ en racistisch was geworden. Op zo’n moment ben je je echt heel erg bewust van je kleur en de beladenheid ervan.

Anyway, we begonnen de kuikens maar vast te tellen en het was duidelijk dat ze helemaal uitgeput waren van de reis. Een aantal konden er nauwelijks nog op hun poten staan, en die hebben we er dus maar uitgehaald en vervangen. Heel spijtig, maar dat is niet onze schuld. Daarna maar zo snel mogelijk vertrokken en we komen daar uiteraard nooit meer terug voor zaken. Gelukkig bleek bij aankomst dat de kuikens allemaal nog leefden en na een beetje water ging het al een stuk beter met ze. Volgens de laatste berichten gaat het allemaal nog steeds goed met ze. Vanaf nu kunnen we onze aandacht dus focusen op het management nadat wij weg zijn. Ondanks dat we vertrouwen hebben in de integriteit van het lokale management is en blijft het onderwijsniveau gewoon heel erg slecht. Het runnen van een kippenhouderij is niet zo makkelijk als wij gedacht hadden, vooral niet omdat het eerst een hele grote investering in geld en tijd vraagt voordat je enige inkomsten ziet. We zullen ze dus precies moeten uitleggen hoeveel geld ze opzij moeten leggen voor de volgende lading kippen, etc. Gelukkig blijven de legkippen zo’n 1,5 à 2 jaar leven dus in die tijd leren ze ook heel veel.

Tussen de bedrijven door werken we ook zeker nog een beetje. Sander is inmiddels weer een paar dagen in het ziekenhuis geweest, waar hij zich bezighoudt met het schrijven van een SOP, een soort handleiding bij het apparaat dat ze gedoneerd hebben gekregen van de Amerikanen maar die ze eigenlijk niet kunnen gebruiken. Hij vindt dit leuk werk en het is iets wat hij thuis niet snel zou doen. Ik ben de laatste dagen bezig geweest met het afmaken van de vragenlijsten en het maken van een willekeurige steekproef. Ook heb ik met een aantal mensen gepraat die verstand hebben van onderzoek doen en die de lokale situatie kennen. Dit nam veel tijd in beslag, en ik baalde er de afgelopen week daarom erg van dat ik in twee maanden en na twee mailtjes en smsjes nog steeds niks van SYPO uit Nederland heb gehoord. Aangezien het plan was om een aantal studenten in te huren om voor mij die vragenlijsten af te gaan nemen - en ik daarvoor een aardige som geld nodig heb voor Ugandese standaarden – heb ik besloten om het kwantitatieve onderzoek te schrappen en zelf alleen nog wat diepte-interviews te gaan doen. Ik heb er namelijk geen zin in om mijn laatste weken hier met een hoge werkdruk door te brengen en thuis nog eens een complete data-analyse te gaan doen, zonder dat ik enige steun vanuit SYPO hiervoor heb ontvangen.

Maar al met al vermaken wij hier ons nog steeds prima. Het wordt steeds gezelliger hier op het guesthouse, zo hebben wij donderdagavond bijvoorbeeld de verjaardag van het zoontje van de schoonmaakster met z’n allen gevierd. Ook zijn we vrijdagavond in Kampala uitgeweest, iets waarop ik eerst niet zo heel happig was, maar het was echt heerlijk om weer eens goede uitgaansmuziek te horen. Vanochtend zijn we voor het eerst hier naar een kerk geweest en het was geweldig en verschrikkelijk tegelijk. Zoals verwacht was het een swingende gebeurtenis met een goede band, een enthousiast koor en leuke nummers. Helaas werd er ook een uur gepreekt door een dominee over wat er gebeurt als je niet gehoorzaam bent aan God, bijvoorbeeld als je sex voor het huwelijk hebt. Dat was wat minder.....

Het verhaal is ditmaal iets langer geworden dan normaal, mijn excuses daarvoor. En dit is misschien nog maar de helft van wat ik eigenlijk zou kunnen schrijven! Bedankt voor jullie berichtjes en steunbetuigingen!

Sander en Linda